Chăm sóc trẻ khỏe giai đoạn 3 tuổi

Sự phát triển thể chất

Khi 3 tuổi, trẻ có thể:

• Nhảy, đá bóng, đạp xe ba bánh và đổi chân khi leo lên cầu thang.
• Biết mở nút và cởi quần áo, tuy nhiên có thể bé cần được giúp đỡ khi mặc vào.
• Rửa và lau khô tay.
• Vẽ một hình tròn.
• Dọn dẹp đồ chơi với sự giúp đỡ của người lớn và làm một số việc nhà đơn giản.
• Đánh răng. Tuy nhiên ba mẹ vẫn nên đảm nhiệm việc đánh răng cho bé ở độ tuổi này.

Sự phát triển cảm xúc

• Lúc nào cũng sẵn sàng khóc lóc và ăn vạ là chuyện rất thường xuyên xảy ra đối với trẻ ở lứa tuổi này, song bé có thể thay đổi thái độ một cách rất nhanh chóng.
• Ba tuổi, bé có thể sẽ sợ hãi khi gặp người lạ. Bé muốn nói với người khác về những giấc mơ của mình và không còn bám ba mẹ như trước nữa.

Nguồn ảnh minh họa: idpkids.com

Sự phát triển về mặt xã hội

• Trẻ thường bắt chước ba mẹ và rất hứng thú với những hoạt động cùng với gia đình. Bé luôn tìm kiếm sự đồng thuận từ người lớn và không ngừng thử nghiệm các giới hạn mà người lớn đặt ra.
• Bé biết chia sẻ đồ chơi với bạn và học cách đòi chúng về. Đứa trẻ ba tuổi thích chơi một mình hơn và có thể có những người bạn giả vờ mà bé tưởng tượng ra.
• Bé hiểu sự khác biệt về giới tính.
• Trẻ 3 tuổi đã hiểu biết hơn về bản thân mình, bé biết khoảng 1000 từ và bắt đầu sử dụng các đại từ như tôi, bạn và anh ấy. Những người lạ khi nói chuyện với bé có thể hiểu được 75% những gì bé nói.
• Bé thường muốn đọc đi đọc lại những câu chuyện yêu thích, học những giai điệu và bài hát ngắn.
• Bé nhận biết được một số màu sắc nhưng chỉ có thể tập trung trong một thời gian ngắn.

Chủng ngừa

• Mặc dù không nằm trong lộ trình nhưng người chăm sóc sức khỏe của bé có thể đề nghị một số mũi chích nếu cần thiết trong lần thăm khám ở lứa tuổi này.
• Bé nên được chích ngừa cúm hằng năm trong mùa cúm.

Dinh dưỡng

• Tiếp tục cắt giảm lượng chất béo trong sữa bằng cách sử dụng các loại sữa có hàm lượng béo 2%, 1% hoặc sữa tách béo, nên cho bé dùng khoảng khoảng 16-24 ounces (473ml đến 700ml) sữa một ngày.
• Cung cấp cho bé một chế độ ăn uống cân bằng với những bữa ăn tốt cho sức khỏe. Khuyến khích rau và trái cây.
• Giới hạn lượng nước trái cây ở mức 4-6 ounces (118ml – 177ml) một ngày, nên dùng loại có chứa vitamin C và khuyến khích trẻ uống nhiều nước.
• Tránh các loại hạt, kẹo cứng và kẹo cao su.
• Khuyến khích trẻ sử dụng muỗng nĩa và tự ăn.
• Đánh răng ngay sau khi ăn và trước khi đi ngủ, hãy dùng một lượng kem đánh răng nhỏ bằng hạt đậu và có chứa fluor.
• Lên lịch đưa bé đi khám răng định kì.
• Tiếp tục sử dụng viên bổ sung fluor như chỉ dẫn của nhân viên chăm sóc sức khỏe.

Sự phát triển

• Khuyến khích bé đọc sách và chơi những trò xếp hình đơn giản.
• Trẻ con ở độ tuổi này thường thích được nghịch nước và cát.
• Ngôn ngữ của trẻ sẽ được phát triển thông qua các mối tương tác và đối thoại trực tiếp. Hãy khuyến khích con bạn thảo luận về những gì bé cảm thấy, những hoạt động diễn ra hàng ngày và kể chuyện.

Sự bài tiết

Phần đông trẻ 3 tuổi được tập bỏ tã vào ban ngày. Non nửa số trẻ vẫn còn tiểu dầm vào ban đêm. Nếu bé nhà bạn lỡ có tiểu ướt giường trong khi ngủ, không cần thiết phải phạt bé.

Nguồn ảnh minh họa: www.healtheworld.net

Giấc ngủ

• Con bạn có thể sẽ chẳng ngủ trưa và sẽ trở nên cáu kỉnh khi bé mệt. Hãy cùng bé làm việc gì đó nhẹ nhàng và thư giãn ngay trước khi đi ngủ sẽ giúp con bạn tĩnh tâm lại sau một ngày hoạt động dài. Khi những hoạt động này được diễn ra thường xuyên mỗi ngày, hầu hết các bé đều đi vào giấc ngủ rất dễ dàng.
• Khuyến khích bé ngủ trên giường riêng của mình.
• Bé ở lứa tuổi này thường sẽ có rất nhiều nỗi sợ hãi trong bóng đêm và ba mẹ cần phải trấn an con.

Nguồn ảnh minh họa: www.parentingscience.com

Những lưu ý dành cho ba mẹ

• Hãy dành một khoảng thời gian riêng cho từng bé nếu bạn có hơn một con.
• Sự khác biệt giữa nam và nữ, cũng như việc trẻ con được sinh ra từ đâu là những câu hỏi thường xuyên của bé ở lứa tuổi lên 3. Những thắc mắc này nên được trả lời một cách thành thật tương ứng với hiểu biết của trẻ. Cố gắng sử dụng những từ ngữ thích hợp với chủ đề như “dương vật” và “âm đạo”.
• Khuyến khích những hoạt động xã hội bên ngoài gia đình như ở nhà trẻ hoặc các cuộc vui chơi.
• Cho phép bé có quyền lựa chọn và tránh nói “không” với trẻ mọi lúc mọi nơi.
• Kỉ luật phải công bằng và nhất quán. Hình thức phạt time-out (buộc bé ở một mình trong thời gian ngắn) có thể hiệu quả ở độ tuổi này.
• Nếu lên kế hoạch có thêm bé nữa, hãy thảo luận điều đó với con bạn và hãy đảm bảo rằng trẻ sẽ vẫn nhận được đầy đủ sự quan tâm sau khi cả nhà đón em bé mới chào đời.
• Thời gian xem tivi của trẻ nên được giới hạn dưới 1 giờ mỗi ngày. Xem tivi nhiều sẽ hạn chế cơ hội mà trẻ có thể tham gia vào các cuộc đối thoại, các mối tương tác xã hội và hạn chế cả trí tưởng tượng của trẻ. Hãy giám sát tất cả các chương trình tivi mà bé xem. Bạn nên biết rằng trẻ con có thể sẽ không phân biệt được sự khác nhau giữa những sản phẩm của trí tưởng tượng và thực tế.

An toàn

• Hãy đảm bảo rằng nhà bạn là nơi an toàn cho trẻ. Hãy cài đặt các vòi nướng nóng trong nhà ở mức 49°C.
• Cung cấp cho bé một môi trường sống lành mạnh không thuốc lá và ma túy.
• Luôn cho trẻ đội mũ bảo hiểm khi bé đạp xe hai hoặc ba bánh.
• Tránh mua loại phương tiện có gắn động cơ cho con bạn.
• Dùng cửa an toàn ngăn ở đầu cầu thang, tránh bé bị ngã. Rào xung quanh và trang bị cửa an toàn tự khóa cho hồ bơi.
• Tiếp tục dùng ghế ngồi xe hơi cho trẻ con cho tới khi bé được 18.14kg, sau đó hãy dùng ghế phụ hoặc ghế theo yêu cầu mà cơ quan có thẩm quyền nơi bạn sinh sống quy định.
• Trang bị máy báo khói cho nhà bạn và thay pin thường xuyên.
• Đậy kín nắp các hộp thuốc và chất độc hại, bảo quản xa tầm với của trẻ.
• Nếu vũ khí được lưu giữ trong nhà, cả súng và đạn dược đều phải được khóa và bảo quản riêng biệt.
• Hãy cẩn thận với các dung dịch ở nhiệt độ cao và những đồ vật sắc nhọn, nặng trong nhà bếp.
• Hãy đảm bảo rằng tất cả các thứ độc hại và sản phẩm vệ sinh như xà phòng, nước lau nhà… được để ngoài tầm với của trẻ con.
• Vấn đề an toàn trên đường phố và dưới nước nên được thảo luận cẩn thận với bé. Hãy đảm bảo luôn có sự giám sát chặt chẽ của người lớn khi trẻ chơi đùa gần đường hoặc gần nơi có nước.
• Bảo trẻ không được đi với người lạ và khuyến khích bé nói với bạn nếu có một ai đó chạm vào bé một cách đáng ngờ hoặc tại một nơi không thích hợp.
• Cảnh báo bé không được đi lại gần những chú chó lạ, đặc biệt là khi chúng đang ăn.
• Hãy đảm bảo rằng bé được sử dụng kem chống nắng có độ SPF 15 hoặc hơn khi ra ngoài trời để bảo vệ da khỏi tia cực tím UV-A và UV-B. Không dùng kem chống nắng có thể dẫn tới những vấn đề nghiêm trọng về da sau này.
• Hãy ghi nhớ số điện thoại của trung tâm chống độc khu vực bạn ở và để nó bên cạnh điện thoại.

Tài liệu tham khảo

http://www.rockwallpediatrics.com/pdfs/WellChild_3Years.pdf