Chụp cản quang tử cung vòi trứng

Chụp cản quang tử cung vòi trứng (HSG) là gì?

Chụp cản quang tử cung vòi trứng (HSG) là một thủ thuật X-quang được sử dụng để quan sát bên trong tử cung và các ống dẫn trứng. Nó thường được sử dụng để kiểm tra xem các ống dẫn trứng có bị tắc một phần hay tắc hoàn toàn không. Nó cũng cho thấy phần bên trong tử cung nếu tử cung bình thường về hình dạng và kích thước.. Tất cả những vấn đề trên có thể dẫn đến vô sinh và các vấn đề khi mang thai.

Chụp cản quang tử cung vòi trứng HSG (Nguồn ảnh: inviafertility.com)

HSG còn được tiến hành sau vài tháng thắt ống dẫn trứng để kiểm tra xem các ống dẫn trứng đã tắt hoàn toàn hay chưa. HSG không thể tiến hành nếu bệnh nhân thuộc một trong số các trường hợp sau đây:

• Mang thai
• Viêm nhiễm  vùng chậu
• Xuất huyết từ tử cung mức độ nặng  vào thời điểm tiến hành thủ thuật

Tôi nên làm gì để chuẩn bị cho HSG?

Bác sĩ có thể khuyên bạn uống một viên thuốc giảm đau loại không cần kê đơn trước một giờ tiến hành thủ thuật, cần thảo luận quyết định này với bác sĩ. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê toa thuốc kháng sinh cho bạn trước khi tiến hành HSG.  Hầu hết mọi người có thể tự lái xe về nhà sau khi tiến hành HSG. Tuy nhiên, bạn có thể cảm thấy không khỏe sau khi thực hiện thủ thuật,  vì vậy bạn có thể muốn  sắp xếp  một người nào đó đưa bạn về nhà.

Chụp cản quang tử cung vòi trứng (HSG) được tiến hành như thế nào?

HSG được thực hiện tại bệnh viện, bệnh viện tư hoặc phòng khám tư nhân. HSG tốt nhất nên được tiến hành trong nửa đầu của chu kỳ kinh nguyệt (ngày 1-14). Thời gian này cơ hội bạn có thể mang thai khá thấp.

Trong quá trình tiến hành HSG, một loại chất cản quang được bơm vào trong tử cung và các ống dẫn trứng. Đây là chất lỏng có chứa một loại thuốc nhuộm. Thuốc nhuộm cho hình ảnh trái ngược với cấu trúc cơ thể trên màn hình X-quang. Thuốc nhuộm vẽ nên kích thước và hình dạng bên trong tử cung và các ống dẫn trứng. Ngoài ra cũng có thể quan sát thuốc nhuộm di chuyển qua các cấu trúc của cơ thể như thế nào

Thủ thuật được thực hiện như sau:

1. Bạn sẽ được yêu cầu nằm ở tư thế ngữa và chân của bạn được đặt ở vị trí như khám khung chậu . Một dụng cụ gọi là mỏ vịt được đưa vào âm đạo. Nó  giữ các thành âm đạo tách xa ra để  quan sát được cổ tử cung. Cổ tử cung được lau  sạch.

2. Phần cuối của cổ tử cung có thể được tiêm thuốc gây tê tại chỗ (giảm đau). Bạn có thể cảm thấy nhói nhẹ khi tiêm.

3. Một trong hai phương pháp sau có thể được sử dụng để đưa thuốc nhuộm vào. Phương pháp thứ nhất, dùng một dụng cụ  giữ cổ tử cung ổn định.Một dụng cụ được gọi là  ống thông được đưa vào cổ tử cung. Phương pháp thứ hai, dùng một ống nhựa mảnh thông qua cổ tử cung, đầu ống có một quả bóng nhỏ được thổi phồng giúp giữ ống dẫn ổn định trong tử cung.

4. Mỏ vịt được lấy ra và lúc này bạn sẽ nằm ở dưới một máy X-quang.

5. Chất lỏng chảy từ từ qua ống thông vào tử cung và các ống dẫn trứng. Chất lỏng này có thể gây ra co thắt. Nếu ống dẫn trứng bị tắc, chất lỏng sẽ là nguyên nhân làm chúng bị căng ra.

6. Các Hình ảnh X-quang được tạo ra nhờ sự lấp đầy của chất cản quang vào tử cung và vòi dẫn trứng. Bạn có thể được yêu cầu thay đổi tư thế. Nếu không có tắc nghẽn, chất lỏng sẽ chảy từ từ ra ngoài qua các đầu xa của các ống dẫn trứng. Sau khi tràn ra ngoài, chất lỏng được hấp thụ bởi cơ thể.

7. Sau khi các hình ảnh đã được lưu lại, ống thông được lấy ra.

Tôi có thể gặp những triệu chứng gì sau thủ thuật ?

Sau khi tiến hành HSG,bạn có  thể có xuất hiện dịch âm đạo do một phần chất lỏng được đưa vào tử cung sẽ bị chảy ra. .Dịch âm đạo cũng có thể nhuốm máu. Bạn có thể dùng băng vệ sinh nhưng không nên sử dụng tampon (băng vệ sinh dạng nút gạc). Ngoài ra, bạn còn có thể gặp các triệu chứng sau:

• Chảy máu âm đạo nhẹ
• Co thắt
• Cảm thấy chóng mặt, ngất xỉu, hoặc khó chịu ở bụng

Các nguy cơ  liên quan đến chụp cản quang tử cung vòi trứng HSG là gì?

Một vài vấn đề nghiêm trọng do HSG là rất hiếm. Chúng bao gồmphản ứng dị ứng với thuốc nhuộm, tổn thương tử cung, hoặc nhiễm trùng vùng chậu. Hãy gọi cho bác sĩ của bạn nếu có bất cứ triệu chứng nào dưới đây:

• Dịch âm đạo có mùi hôi
• Nôn mửa
• Ngất xỉu
• Đau bụng nghiêm trọng hay co thắt
• Chảy máu âm đạo nhiều
• Sốt hoặc ớn lạnh

Có thủ thuật khác thay thế HSG hay không?

Có một số thủ thuật khác có thể cung cấp cho bác sĩ một số thông tin tương tự như HSG:

• Phẫu thuật nội soi – phẫu  thuật này cần gây mê toàn thân.
• Nội soi buồng tử cung – phẫu thuật t này có thể cung cấp một cái nhìn chi tiết bên trong tử cung. Tuy nhiên, nó không  thể cho biết liệu ống dẫn trứng có bị tắc hay không.
• Siêu âm tử cung – thủ thuật này sử dụng sóng siêu âm để giúp quan sát bên trong tử cung nhưng cũng giống như nội soi buồng tử cung, nó không cung cấp thông tin về các ống dẫn trứng.

Chú giải

Chất cản quang : Là một chất tiêm vào để làm nổi bật cấu trúc bên trong cơ thể khi chẩn đoán hình ảnh.

Ống dẫn trứng : thông qua đó trứng có thể đi từ buồng trứng đến tử cung.

Nội soi buồng tử cung : là một thủ thuật phẫu thuật trong đó ống soi tử cung (một kính thiên văn mảnh, có thể truyền ánh sáng) được sử dụng để quan sát bên trong tử cung hoặc để thực hiện phẫu thuật.

Vô sinh : Một bệnh mà trong đó một cặp vợ chồng không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào nhưng sau 12 tháng vẫn không thể có thai.

Phẫu thuật nội soi : Một thủ thuật phẫu thuật trong đó ống nội soi (một dụng cụ mảnh, truyền tải ánh sáng) được đưa vào khoang chậu thông qua một vết rạch nhỏ, để quan sát các cơ quan vùng chậu. Một số dụng cụ khác được sử dụng để thực hiện phẫu thuật.

Gây mê tại chỗ : sử dụng thuốc để ngăn chặn cơn đau tại một phần của cơ thể.

Siêu âm tử cung : là một thủ thuật trong đó một chất lỏng vô trùng được đưa vào tử cung và sử dụng sóng siêu âm để quan sát bên trong tử cung.

Triệt sản : một phương pháp lâu bền để kiểm soát sinh sản

Tử cung : một cơ quan trong khung chậu của phụ nữ, chứa và nuôi dưỡng phôi thai phát triển trong thời gian mang thai

Tài liệu tham khảo

http://www.acog.org/~/media/For%20Patients/faq143.pdf?dmc=1&ts=20140906T0624569309