Nguyễn Thiện Phương - Y Học Cộng Đồng https://yhoccongdong.com Dự án “Y Học cùng cộng đồng” phổ biến những kiến thức khoa học và thường thức về y học cho cộng đồng Việt Nam Sun, 13 Mar 2022 03:13:13 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=5.8.9 Các phương pháp tránh thai có rào cản: Thuốc diệt tinh trùng, bao cao su, miếng xốp tránh thai, màng ngăn âm đạo và mũ chụp cổ tử cung https://yhoccongdong.com/thongtin/cac-phuong-phap-tranh-thai-co-rao-can-thuoc-diet-tinh-trung-bao-cao-su-mieng-xop-tranh-thai-mang-ngan-am-dao-va-mu-chup-co-tu-cung/ Tue, 03 Mar 2020 11:47:48 +0000 https://yhoccongdong.com/?p=32108 Các phương pháp tránh thai có rào cản: Thuốc diệt tinh trùng, bao cao su, miếng xốp tránh thai, màng ngăn âm đạo và mũ chụp cổ tử cung

Các phương pháp tránh thai có rào cản đóng vai trò là rào cản để ngăn tinh trùng của người đàn ông không gặp trứng của người phụ nữ. Một số phương pháp tránh thai rào cản cũng bảo vệ cơ thể trước các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs). Một vài phương pháp tránh thai rào cản như thuốc diệt tinh trùng, bao cao su và miếng xốp tránh thai có thể được mua ở hầu hết các nhà thuốc.

Bài viết Các phương pháp tránh thai có rào cản: Thuốc diệt tinh trùng, bao cao su, miếng xốp tránh thai, màng ngăn âm đạo và mũ chụp cổ tử cung được xuất bản tại Y Học Cộng đồng.

]]>
Các phương pháp tránh thai có rào cản: Thuốc diệt tinh trùng, bao cao su, miếng xốp tránh thai, màng ngăn âm đạo và mũ chụp cổ tử cung

Phương pháp tránh thai có rào cản là gì?

Các phương pháp tránh thai có rào cản đóng vai trò là rào cản để ngăn tinh trùng của người đàn ông không gặp trứng của người phụ nữ. Một số phương pháp tránh thai rào cản cũng bảo vệ cơ thể trước các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs). Một vài phương pháp tránh thai rào cản như thuốc diệt tinh trùng, bao cao su và miếng xốp tránh thai có thể được mua ở hầu hết các nhà thuốc. Những phương pháp tránh thai khác (như là màng ngăn âm đạo và mũ chụp cổ tử cung) chỉ được mua theo đơn của bác sĩ.

Hiệu quả của các phương pháp tránh thai có rào cản

Các phương pháp rào cản không có hiệu quả tốt trong việc tránh thai so với các phương pháp khác như là que cấy tránh thai, thuốc tiêm hoặc dụng cụ tử cung (DCTC). Mỗi năm, trong số 100 phụ nữ có 18 – 28 phụ nữ mang thai dù có sử dụng các phương pháp tránh thai rào cản. Các phương pháp này hoạt động tốt nhất khi được sử dụng đúng cách mỗi khi quan hệ tình dục. Thậm chí chỉ một lần quan hệ tình dục mà không sử dụng phương pháp rào cản có thể dẫn đến mang thai. Nếu dụng cụ tránh thai rào cản của bạn bị rách, bị tuột khi quan hệ tình dục, hoặc nếu bạn quên hay là không thể sử dụng các biện pháp này, bạn có thể cân nhắc sử dụng biện pháp tránh thai khẩn cấp.

Thuốc diệt tinh trùng là gì và sử dụng nó như thế nào?

Thuốc diệt tinh trùng là một chất hóa học làm bất hoạt tinh trùng. Hầu hết các chất diệt tinh trùng ở Hoa Kỳ đều có chứa một hóa chất gọi là nonoxynol-9. Thuốc diệt tinh trùng có thể được sử dụng riêng lẻ hoặc phối hợp với các phương pháp rào cản khác ngoại trừ miếng xốp tránh thai vốn đã chứa chất diệt tinh trùng. Có nhiều dạng thuốc diệt tinh trùng khác nhau, bao gồm xà phòng, kem, gel, viên đặt và màng phim.
Khi sử dụng đơn độc, thuốc diệt tinh trùng nên được đưa vào âm đạo gần với cổ tử cung. Bạn cần đợi 10 – 15 phút sau khi đặt thuốc diệt tinh trùng để thuốc bắt đầu có tác dụng. Bạn cũng cần đọc hướng dẫn sử dụng thuốc cẩn thận để biết được thời điểm cần phải đưa thuốc diệt tinh trùng vào âm đạo trước khi quan hệ. Hãy nhớ rằng thuốc diệt tinh trùng chỉ có hiệu quả trong 1 giờ sau khi sử dụng. Do đó, bạn phải đặt lại thuốc sau mỗi lần quan hệ tình dục. Không được thụt rửa hoặc cố gắng lấy thuốc diệt tinh trùng ra trong ít nhất 6 giờ sau khi đặt.

Những lợi ích, rủi ro và tác dụng phụ của việc sử dụng thuốc diệt tinh trùng là gì?

Lợi ích

  • Thuốc diệt tinh trùng rất dễ sử dụng và có thể được mua ở nhiều hiệu thuốc khác nhau
  • Ít tốn kém hơn so với biện pháp tránh thai khác
  • Không ảnh hưởng tới nội tiết tố tự nhiên của người phụ nữ.
  • Không ảnh hưởng đến nguồn sữa nếu bạn đang cho con bú.

Rủi ro và tác dụng phụ

  • Thuốc diệt tinh trùng có thể gây nóng rát và kích ứng âm đạo. Một số người dị ứng với thuốc diệt tinh trùng.
  • Thuốc diệt tinh trùng có chứa nonoxynol-9 không bảo vệ được cơ thể tránh khỏi STIs, bao gồm nhiễm vi rút suy giảm miễn dịch ở người (HIV) và có thể làm tăng nguy cơ nhiễm HIV từ bạn tình bị nhiễm bệnh nếu sử dụng nhiều lần trong ngày. Thuốc diệt tinh trùng chỉ nên sử dụng nếu bạn chỉ có một bạn tình và cả hai đều có nguy cơ nhiễm HIV thấp.

Bao cao su là gì và cách sử dụng như thế nào?

Bao cao su hoạt động như một hàng rào vật lý ngăn tinh trùng đi vào tử cung và tới gặp trứng. Hiện nay có hai loại bao cao su:

  1.  Bao cao su nam là một màng mỏng làm từ mủ cao su, polyurethane (nhựa) hoặc màng tự nhiên (động vật) được bọc ngoài dương vật đã cương cứng khi quan hệ tình dục. Loại làm từ mủ cao su và polyurethane (nhựa) bảo vệ bạn tốt nhất trước các bệnh lây qua đường tình dục STIs, bao gồm HIV.
  2. Bao cao su nữ là một túi nhựa mỏng lót phía trong âm đạo. Nó được giữ tại chỗ bởi một vòng kín bên trong cổ tử cung và một vòng ngoài ở lỗ âm đạo. Nó cũng có thể bảo vệ bạn khỏi một số STIs.
    Sử dụng phối hợp bao cao su và phương pháp khác, chẳng hạn như thuốc diệt tinh trùng, là cách tốt nhất để tránh thai và phòng tránh STIs. Bao cao su nên được sử dụng cùng với chất bôi trơn để ngăn chúng bị rách hoặc vỡ và để giảm kích ứng. Chỉ sử dụng chất bôi trơn gốc nước hoặc silicon với bao cao su từ nhựa mủ và không sử dụng bao cao su nam và nữ cùng nhau. Vứt bao cao su sau khi sử dụng.

Lợi ích, rủi ro và tác dụng phụ của việc sử dụng bao cao su

Lợi ích

  • Bao cao su có giá rẻ hơn các phương pháp tránh thai khác và có thể mua được ở nhiều cửa hàng.
  • Không ảnh hưởng tới nội tiết tố tự nhiên của người phụ nữ.
  • Có thể sử dụng được ngay sau khi sinh con và không ảnh hưởng đến nguồn sữa nếu bạn đang cho con bú.
  • Bao cao su từ mủ cao su và polyurethane cung cấp sự bảo vệ tốt nhất phòng bệnh STIs.
  • Bao cao su nữ có thể được đưa vào âm đạo tối đa 8 giờ trước khi quan hệ.

Rủi ro và tác dụng phụ

  • Một số người bị dị ứng với mủ cao su hoặc polyurethane có thể có phản ứng.

Miếng xốp tránh thai là gì và làm thế nào để sử dụng nó?

Miếng xốp tránh thai là một dụng cụ hình tròn làm bằng bọt mềm có chứa chất diệt tinh trùng. Nó được đưa vào âm đạo để che phủ cổ tử cung và giữ cho tinh trùng không vào được bên trong tử cung. Thuốc diệt tinh trùng cũng làm bất hoạt tinh trùng. Miếng xốp tránh thai không bảo vệ bạn khỏi STIs, bao gồm cả HIV.
Miếng xốp tránh thai có thể được đặt tối đa 24 giờ trước khi quan hệ và nên lưu lại ít nhất 6 giờ sau khi quan hệ. Miếng xốp tránh thai không nên để quá 30 giờ. Nếu bạn quan hệ tình dục một lần nữa trong khung thời gian này, bạn sẽ không cần phải thay một miếng xốp tránh thai khác. Vứt miếng xốp sau khi sử dụng.
Miếng xốp tránh thai ít hiệu quả ở những phụ nữ đã sinh con. Nếu bạn muốn sử dụng miếng xốp tránh thai sau khi sinh con, bạn nên đợi tới thời điểm 6 tuần sau khi sinh cho đến khi tử cung và cổ tử cung trở lại kích thước bình thường.

Lợi ích, nguy cơ và tác dụng phụ khi sử dụng miếng xốp tránh thai là gì?

Lợi ích

  • Có thể mua ở nhiều cửa hàng
  • Không ảnh hưởng đến hormone tự nhiên của phụ nữ
  • Mỗi miếng xốp chứa đủ chất diệt tinh trùng cho hoạt động tình dục lặp đi lặp lại trong vòng 24 giờ
  • Không ảnh hưởng đến nguồn sữa trong thời gian cho con bú

Nguy cơ và tác dụng phụ có thể xảy ra

  • Chất diệt tinh trùng trong miếng xốp có thể làm gia tăng nguy cơ nhiễm HIV từ bạn tình, do đó nên sử dụng miếng xốp khi bạn có một bạn tình duy nhất và cả hai đều có nguy cơ nhiễm HIV thấp.
  • Chất diệt tinh trùng có thể gây nóng rát và kích ứng âm đạo. Một số trường hợp người dùng bị dị ứng với thuốc diệt tinh trùng, polyurethane hoặc sulfites trong miếng xốp.
  • Rất hiếm trường hợp gặp phải hội chứng sốc nhiễm độc khi sử dụng miếng xốp tránh thai, nhưng nó vẫn xảy ra trong một số trường hợp. Không được sử dụng miếng xốp trong kỳ kinh, mới sinh con chưa được 6 tuần, hay có tiền sử bị hội chứng sốc nhiễm độc khi sử dụng băng vệ sinh dạng ống (tampon) hoặc miếng xốp tránh thai (sponge). Không được mang miếng xốp quá 30 giờ

Màng ngăn âm đạo là gì và sử dụng như thế nào?

Màng ngăn âm đạo là một thiết bị nhỏ, hình vòm được làm bằng silicone hoặc latex nằm bên trong âm đạo và bao phủ cổ tử cung và phải được sử dụng kèm với chất diệt tinh trùng.
Có hai loại màng ngăn âm đạo:

  1. Màng ngăn có kích thước riêng được chế tạo riêng bởi các chuyên gia
  2. Màng ngăn một cỡ, phù hợp với hầu hết phụ nữ.

Màng ngăn không bảo vệ bạn trước bệnh lây qua đường tình dục STIs, bao gồm cả HIV. Bạn nên đợi đến 6 tuần sau sinh để sử dụng màng ngăn âm đạo, cho đến khi tử cung và cổ tử cung trở lại kích thước bình thường.
Màng ngăn âm đạo phải giữ nguyên vị trí trong 6 giờ sau khi quan hệ, nhưng không được quá 24 giờ. Nếu bạn quan hệ tình dục lại trong khung thời gian này, cần bôi thêm chất diệt tinh trùng mà không cần tháo màng ngăn. Sau đó, bạn phải đợi thêm 6 giờ rồi mới được tháo màng ngăn ra.

Lợi ích, nguy cơ và tác dụng phụ của màng ngăn âm đạo

Lợi ích

  • Không ảnh hưởng đến nội tiết tự nhiên của phụ nữ.
  • Không ảnh hưởng đến nguồn sữa trong thời gian cho con bú
  • Bạn có thể đặt màng tránh thai nhiều giờ trước khi quan hệ. Để biết chính xác mấy giờ, bạn hãy đọc kĩ hướng dẫn sử dụng.

Nguy cơ và tác dụng phụ

  • Chất diệt tinh trùng trong màng ngăn âm đạo có thể làm gia tăng nguy cơ nhiễm HIV từ bạn tình, do đó nên sử dụng màng ngăn âm đạo nếu bạn chỉ có một bạn tình và cả hai đều có nguy cơ nhiễm HIV thấp.
  • Sử dụng màng ngăn và chất diệt tinh trùng có thể gây nóng rát và kích ứng âm đạo do thuốc diệt tinh trùng. Một số trường hợp dị ứng với chất diệt tinh trùng hoặc cao su
  • Sử dụng màng ngăn và chất diệt tinh trùng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiểu.
  • Sốc nhiễm độc đã xảy ra do sử dụng màng ngăn âm đạo. Để giảm nguy cơ, không được đặt màng ngăn quá 24 giờ trong cơ thể.

Mũ chụp cổ tử cung là gì và sử dụng như thế nào?

Mũ chụp cổ tử cung là một mũ nhựa tròn nhỏ vừa vặn chụp lên cổ tử cung và giữ nguyên vị trí nhờ lực hút. Nó hoạt động như một rào cản ngăn tinh trùng không xâm nhập vào tử cung. Mũ chụp cổ tử cung được khuyên nên dùng kèm với chất diệt tinh trùng. Bác sĩ chuyên khoa sẽ giúp bạn đo và chọn kích thước mũ. Mũ chụp cổ tử cung ở Hoa Kỳ có ba kích thước. Mũ chụp cổ tử cung không tác dụng phòng bệnh lây qua đường tình dục, bao gồm cả HIV.
Mũ chụp cổ tử cung phải được đặt giữ nguyên vị trí trong 6 giờ sau khi quan hệ nhưng không được quá tổng 48 giờ. Nếu quan hệ nhiều hơn một lần trong khung thời gian này, bạn không cần phải bôi lại chất diệt tinh trùng.
Kích cỡ của mũ thường sẽ được chọn lại sau khi sinh hoặc tăng giảm cân. Mũ chụp cổ tử cung ít hiệu quả hơn ở những phụ nữ đã sinh con. Bạn nên đợi 6 tuần sau khi sinh để sử dụng phương pháp này, cho đến khi tử cung và cổ tử cung trở lại kích thước bình thường.

Lợi ích, nguy cơ và tác dụng phụ của mũ chụp cổ tử cung?

Lợi ích

  • Không ảnh hưởng đến nội tiết tự nhiên của phụ nữ
  • Không ảnh hưởng đến nguồn sữa trong thời gian cho con bú
  • Bạn có thể đặt mũ chụp lên đến 40 giờ trước khi quan hệ tình dục.

Nguy cơ và tác dụng phụ

  • Chất diệt tinh trùng trong mũ chụp cổ tử cung có thể làm gia tăng nguy cơ nhiễm HIV từ bạn tình, do đó nên sử dụng mũ chụp cổ tử cung khi bạn chỉ có 1 bạn tình và cả hai đều có nguy cơ nhiễm HIV thấp.
  • Sử dụng mũ chụp cổ tử cung có thể gây kích ứng hoặc mùi khó chịu.
  • Để tránh gia tăng nguy cơ nhiễm trùng và hội chứng sốc nhiễm độc, không nên sử dụng mũ chụp cổ tử cung khi đang hành kinh.

Tài Liệu Tham Khảo

https://www.acog.org/Patients/FAQs/Barrier-Methods-of-Birth-Control-Spermicide-Condom-Sponge-Diaphragm-and-Cervical-Cap

Bài viết Các phương pháp tránh thai có rào cản: Thuốc diệt tinh trùng, bao cao su, miếng xốp tránh thai, màng ngăn âm đạo và mũ chụp cổ tử cung được xuất bản tại Y Học Cộng đồng.

]]>
Siêu âm ngã âm đạo https://yhoccongdong.com/thongtin/sieu-am-nga-am-dao/ Wed, 02 Oct 2019 15:48:17 +0000 https://yhoccongdong.com/?p=30628

Ở quý I thai kỳ, siêu âm ngã âm đạo chính xác hơn siêu âm qua đường bụng.

Bài viết Siêu âm ngã âm đạo được xuất bản tại Y Học Cộng đồng.

]]>

Ai sẽ được làm xét nghiệm này?

Nhiều phụ nữ sẽ được chỉ định siêu âm ngã âm đạo vào quý I thai kỳ. Ở giai đoạn này, siêu âm ngã âm đạo chính xác hơn siêu âm qua đường bụng. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào trong quá trình mang thai như đau bụng hay chảy máu thì nên được thực hiện xét nghiệm này khi có thể.

Tác dụng của siêu âm ngã âm đạo

Siêu âm sử dụng sóng âm để tạo ra hình ảnh thai nhi trong tử cung. Khi thực hiện siêu âm đường âm đạo, bác sĩ siêu âm sẽ đưa một đầu dò nhỏ vào âm đạo để có được những hình ảnh thai nhi rõ ràng hơn.

Siêu âm ngã âm đạo kiểm tra tim thai và bánh nhau, kỹ thuật này có thể phát hiện thai ngoài tử cung, cho biết được tình trạng của cổ tử cung ví dụ như cổ tử cung ngắn làm tăng nguy cơ sinh non.

Xét nghiệm này được thực hiện như thế nào?

Sản phụ sẽ nằm trên bàn 2 bàn chân đặt ở bàn đạp tương tự như tư thế sản khoa. Bác sĩ siêu âm sẽ đưa vào âm đạo một đầu dò nhỏ đã được bôi trơn (sản phụ có thể tự làm nếu cảm thấy thoải mái hơn).  Động tác này không gây đau nhưng sẽ hơi khó chịu.

Bác sĩ siêu âm sẽ quan sát hình ảnh trên màn hình và điều chỉnh đầu dò cho thích hợp. Quá trình siêu âm kéo dài khoảng 30 – 60 phút. Siêu âm ngã âm đạo an toàn cho sản phụ và cả thai nhi.

Làm thế nào để biết kết quả?

Sau khi siêu âm, bác sĩ sẽ nghiên cứu và thông báo kết quả. Nếu có bất thường thì có thể làm thêm các xét nghiệm khác.

Xét nghiệm này được thực hiện bao nhiêu lần trong thai kỳ?

Siêu âm thường được làm một lần trong quý I. Bác sĩ sẽ đề nghị bạn siêu âm lại nếu có vấn đề về sức khỏe thai nhi.

Tài liệu tham khảo

https://www.webmd.com/baby/transvaginal-ultrasound

Bài viết Siêu âm ngã âm đạo được xuất bản tại Y Học Cộng đồng.

]]>
4 Tác dụng tuyệt vời của việc nghe nhạc khi mang thai https://yhoccongdong.com/thongtin/4-tac-dung-tuyet-voi-cua-viec-nghe-nhac-khi-mang-thai/ Mon, 23 Sep 2019 17:02:24 +0000 https://yhoccongdong.com/?p=30274 Nghe nhạc khi mang thai

Âm nhạc có ảnh hưởng gì đến sự phát triển của bé lúc còn trong bụng mẹ? Điều này đã gây ra tranh cãi giữa các chuyên gia, dẫn đến một số công trình nghiên cứu để tìm hiểu ảnh hưởng của âm nhạc đối với thai nhi.

Bài viết 4 Tác dụng tuyệt vời của việc nghe nhạc khi mang thai được xuất bản tại Y Học Cộng đồng.

]]>
Nghe nhạc khi mang thai

Người ta nói rằng âm nhạc có khả năng chữa bệnh, làm dịu cảm xúc cũng như giúp chúng ta xả stress, thư giãn và làm cho tâm trạng tốt hơn.

Âm nhạc có ảnh hưởng gì đến sự phát triển của bé lúc còn trong bụng mẹ? Điều này đã gây ra tranh cãi giữa các chuyên gia, dẫn đến một số công trình nghiên cứu để tìm hiểu ảnh hưởng của âm nhạc đối với thai nhi.

Mặc dù chưa có bằng chứng cụ thể nào về tác động của âm nhạc với thai nhi ở trong bụng mẹ, nhưng nghe những bài hát yêu thích khi mang bầu sẽ làm bạn vui tươi lên, và có thể em bé bên trong cũng đang thưởng thức nó.

Chúng tôi sẽ đưa bạn qua các sắc thái của việc nghe nhạc trong khi bạn đang mang thai.

Âm nhạc và thai kỳ: có một mối lên hệ hay chăng?

Trong khi em bé của bạn ở trong bụng mẹ, có nhiều điều đang diễn ra bên trong để hỗ trợ quá trình sinh trưởng và phát triển toàn diện của bé. Tất cả những trải nghiệm mà em bé sẽ trải qua lúc này sẽ định hình tương lai của trẻ ở thế giới bên ngoài.

Các nghiên cứu cho thấy tác dụng của âm nhạc đối với thai nhi

Các chuyên gia y tế đã thực hiện nhiều nghiên cứu khác nhau trên phụ nữ mang thai để tìm hiểu tác dụng của âm nhạc lên thai nhi. Theo kết quả, những em bé được tiếp xúc với âm nhạc khi còn trong bụng mẹ có sự phát triển toàn diện hơn về tinh thần, nhận thức, hành vi, cảm giác, tâm lý và cảm xúc so với những trẻ không được tiếp xúc với âm nhạc khi ở trong tử cung.

Một nghiên cứu đã được thực hiện để kiểm tra tác động của âm nhạc cổ điển Ấn Độ cụ thể là Kalyani raga lên phụ nữ mang thai. Theo nghiên cứu, những người phụ nữ được yêu cầu nghe nhạc Karnatic của Kalyani raga trong ít nhất 20 phút mỗi ngày trong 20 ngày. Sau 20 ngày, các nhà nghiên cứu đã làm một xét nghiệm để xem liệu có bất kỳ thay đổi nào trong phản ứng của thai nhi và các thông số phát triển khác hay không. Họ ghi nhận rằng âm nhạc có ảnh hưởng đáng kể đến cả thai nhi và phụ nữ mang thai. Không chỉ cải thiện phản xạ, phản ứng, chuyển động và kích thích tinh thần của thai nhi, âm nhạc cũng giúp thư giãn và tác động tích cực cho phụ nữ mang thai. [1]

Những lợi ích của việc nghe nhạc khi mang thai?

Trong khi bạn đang mang thai, nghe nhạc sẽ không chỉ giúp bà mẹ cảm thấy dễ chịu và nâng cao tinh thần mà còn ảnh hưởng tích cực đến thai nhi. Những rung cảm tích cực tạo nên từ việc nghe nhạc sẽ tạo ra sự kích thích trước khi sinh giúp bà mẹ gắn kết hơn với con của mình. Những rung cảm này có khả năng làm giảm căng thẳng và lo lắng của người mẹ từ đó cũng làm giảm những căng thẳng mà thai nhi có thể cảm nhận được trong bụng mẹ. Dưới đây là một số tác dụng mà nghe nhạc có thể mang đến cho thai nhi

  • Cải thiện phản xạ của thai nhi

Nghe nhạc trong khi mang thai,thai nhi có thể  nghe thấy những rung động và sẽ bắt đầu phải ứng lại một cách tương tự. Em bé của bạn cũng có thể đang cố gắng chuyển động đồng bộ với nhưng rung động. Điều này giúp thai nhi cải thiện các phản xạ, phản ứng và cả những chuyển động chung.

  • Cải thiện giác quan thích giác của thai nhi

Khi bạn nghe nhạc bằng tai nghe, nó sẽ tăng cường đáng kể sự tập trung, thính giác và kĩ năng cho thai nhi. Thai nhi có thể không thể hiểu được âm nhạc trong giai đoạn này, và đó có thể chỉ là những rung động từ sóng âm. Tuy nhiên, bé vẫn sẽ cố gắng tập trung vào âm thanh, và làm như vậy sẽ  kích thích tinh thần tốt hơn.

  • Vận động như bài hát ru êm dịu sau sinh

Nhiều nhà nghiên cứu tin rằng em bé của bạn có thể nhớ được âm nhạc và những âm thanh mà bạn đã nghe khi mang thai. Nếu bạn nghe những bài hát êm dịu khi mang thai, có thể ngay cả sau sinh em bé vẫn sẽ nhớ chúng. Điều đó có nghĩa rằng bạn có thể dùng một bản nhạc tương tự để làm dịu bé con của bạn sau sinh.  Em bé của bạn có thể nhận ra âm thanh và nó sẽ giúp bé thư giãn và làm dịu ngay tức thời.

  • Định hình tính cách chung của bé

Thể loại nhạc bạn nghe trong khi mang thai có thể ảnh hưởng đến tính cách chung của bé. Nếu bạn nghe những âm thanh êm dịu và nhạc nhẹ nhàng, bé có thể phát triển thành một người điềm tĩnh. Mặt khác, nếu bạn nghe nhạc quá to và chói tai, nó có thể dẫn đến tính cách hung hăng và lo âu của bé. Các chuyên gia khuyên bạn như vậy, và chưa có nghiên cứu y khoa hoặc bằng chứng nào phản bác lại điều này.

Làm sao để biết thai nhi có nghe nhạc không?

Mặc dù bạn nghe rất nhiều nhạc trong khi mang thai nhưng thai nhi sẽ không thể nghe được giống như bạn. Do đó, nếu muốn chắc chắn bé đang nghe nhạc khi còn trong bụng mẹ, bạn hãy mở nhạc qua tai nghe và đặt lên bụng.

Đừng mở nhạc quá to chỉ để chắc chắn bé có thể nghe được. Bánh nhau có thể truyền nhịp điệu sang thai nhi ngay cả khi bạn cho bé nghe những giai điệu có âm lượng thấp.

Nên cho bé nghe nhạc trong bao lâu?

Tương tự các vấn đề khác trong thai kỳ, không nên lạm dụng âm nhạc quá mức. Bạn có thể cho bé nghe nhạc gián tiếp bằng cách mở nhạc qua loa ngoài cả ngày với âm lượng vừa phải.

Nếu bạn muốn nghe nhạc qua tai nghe hoặc muốn đặt trực tiếp tai nghe lên bụng, hãy đảm bảo rằng thời gian nghe nhạc không quá 2 giờ mỗi ngày, và mỗi lần nghe cách nhau vài giờ. Điều này đảm bảo thai nhi có thể thư giãn trong một khoảng thời gian nhất định thay vì phải phản ứng liên tục với các nhịp điệu.

Tiếp xúc liên tục với nhạc âm lượng lớn có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ tự nhiên của thai nhi. Ngủ ngon trong bụng mẹ đóng vai trò quan trọng trong phát triển tinh thần, thể chất, tâm lý và các sự phát triển khác xảy ra trong giấc ngủ của trẻ.

Bạn chỉ phải nghe mỗi nhạc nhẹ khi mang thai?

Thể loại nhạc bạn nghe phụ thuộc rất nhiều vào tính cách và cảm xúc của bạn cũng như tâm trạng tại thời điểm đó. Do đó nói rằng bạn chỉ nên nghe duy nhất một thể loại nhạc nào đó trong suốt quá trình mang thai là không chính xác.

Ngoài nghe những giai điệu nhẹ nhàng và êm dịu, bạn có thể nghe các bài nhạc pop mà mình yêu thích. Nhạc pop có giai điệu và khuôn mẫu nhất định nên thai nhi có thể dễ dàng nhận biết và ghi nhớ.

Hãy nhớ rằng cách thở của em bé  trong bụng mẹ cũng thay đổi theo âm thanh và giai điệu mà chúng nghe được. Điều đó có nghĩa là nếu bạn nghe nhạc rất to hoặc chói tai, chẳng hạn như hard rock, có thể ảnh hưởng tiêu cực lên trẻ. Sẽ ổn nếu bạn nghe thể loại nhạc này trong thời gian ngắn và không kéo dài liên tục, vì nhịp đập và giai điệu liên tục từ thể loại nhạc đó có thể gây căng thẳng cho thai nhi.

Bạn nên cho thai nhi nghe nhạc cổ điển hay không?

Việc bạn có nên cho thai nhi  nghe nhạc cổ điển hay không tùy thuộc vào lựa chọn của bạn. Mặc dù chưa có dữ liệu y tế để hỗ trợ, nhưng người ta cho rằng cho thai nhi nghe nhạc cổ điển khi còn trong bụng mẹ có một số tác động tích cực. Em bé của bạn có thể thích nhịp điệu và âm thanh phát ra từ nhạc cổ điển, và giai điệu này cũng có thể giúp dỗ dành em bé sau khi sinh.

Tuy nhiên, mục đích chính ở đây nên là hình thành kết nối cảm xúc với thai nhi, chứ không phải cố gắng biến đứa trẻ trở thành một thiên tài âm nhạc cổ điển, thậm chí khi nó chưa được sinh ra.

Nghe nhạc thực sự sẽ làm cho em bé thông minh hơn?

Ý kiến ​​về việc có nghe nhạc sẽ khiến em bé thông minh hơn hay không vẫn còn nhiều tranh cãi. Có trường phái cho rằng việc cho em bé nghe nhạc khi còn trong bụng mẹ chắc chắn sẽ làm tăng mức độ thông minh của nó, trường phái khác lại cho rằng điều đó không thực sự chính xác. Một niềm tin phổ biến cho rằng nếu cho thai nhi nghe nhạc  sẽ giúp trẻ sau này  thông minh hơn trong lĩnh vực toán học. Chưa có nghiên cứu ủng hộ ý kiến này, vài  nghiên cứu đã thực hiện đều được tiến hành trên trẻ lớn hơn chứ không phải trên thai nhi. Ví dụ, có những nghiên cứu y khoa cho thấy rằng nếu cho trẻ học piano sẽ giúp cải thiện các kỹ năng suy luận không gian. Tuy nhiên, những nghiên cứu này cũng được thực hiện trên những đứa trẻ ba và bốn tuổi chứ không phải trên thai nhi. Đưa ra lý luận tương tự, một số người tin rằng được nghe  âm thanh của đàn piano có thể có tác động tương tự đối với thai nhi.

Nhạc quá to thì sẽ ảnh hưởng như thế nào lên thai nhi?

Khi em bé tiếp xúc với âm thanh quá lớn sẽ có nguy cơ sinh non. Ngoài ra còn có các biến chứng như nhẹ cân so với tuổi thai, khó khăn về thính giác hay mất khả năng nghe với âm thanh tần số cao vào lúc sinh.

Mặc dù nghe có vẻ đáng sợ, nhưng bác sĩ sẽ cảnh báo bạn nếu bạn nghe nhạc quá lớn hoặc bạn đang ở trong môi trường quá ồn ào. Thai nhi tiếp xúc với âm thanh ồn ào hay nhạc quá lớn trong một vài lần như trong một buổi trình diễn nhạc rock thì sẽ không có ảnh hưởng tương đương như tiếp xúc kéo dài với âm nhạc lớn hoặc tiếng ồn.

Đây là một vài mức độ âm thanh mà bạn nên nhớ

  • Khi bạn nghe nhạc nên đảm bảo âm thanh không cao lớn 65db
  • Nếu bạn dự định nghe nhạc trong một khoảng thời gian dài thì giữ âm thanh từ 50 db trở xuống.

Nghe nhạc là cách tốt nhất để thử giãn và nâng cao tinh thần,âm nhạc và những âm thanh phù hợp có thể mang lại lợi ích cho em bé. Chọn nhạc mà bạn cảm thấy thoải mái, giúp bạn thư giãn và kết nối với em bé.

Tài liệu tham khảo

https://www.momjunction.com/articles/music-during-pregnancy_00391526/#gref

Bài viết 4 Tác dụng tuyệt vời của việc nghe nhạc khi mang thai được xuất bản tại Y Học Cộng đồng.

]]>
Phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp: Viên uống, miếng dán và vòng âm đạo https://yhoccongdong.com/thongtin/phuong-phap-ngua-thai-noi-tiet-phoi-hop-vien-uong-mieng-dan-va-vong-dao/ Tue, 05 Sep 2017 04:08:13 +0000 https://yhoccongdong.com/?p=13863 Phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp: Viên uống, miếng dán và vòng âm đạo

Viên uống ngừa thai, miếng dán ngừa thai, và vòng ngừa thai âm đạo là những phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp.

Bài viết Phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp: Viên uống, miếng dán và vòng âm đạo được xuất bản tại Y Học Cộng đồng.

]]>
Phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp: Viên uống, miếng dán và vòng âm đạo

Thế nào là phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp?

Viên uống ngừa thai, miếng dán ngừa thai, và vòng ngừa thai âm đạo là những phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp. Thành phần gồm hai nội tiết tố: estrogen và progestin.

Phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp: Viên uống, miếng dán và vòng âm đạo

Phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp hoạt động như thế nào?

Các phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp có cơ chế ngừa thai chủ yếu bằng gây ức chế sự rụng trứng (sự phóng thích trứng từ mỗi buồng trứng). Ngoài ra, một số thay đổi khác kèm theo cũng đóng góp vào cơ chế ngừa thai. Làm dày chất nhầy ở cổ tử cung, cản trở tinh trùng đi vào tử cung. Làm mỏng nội mạc tử cung, không thuận lợi cho sự làm tổ của trứng sau khi được thụ tinh.

Hiệu quả của các phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp?

Nếu áp dụng không chính xác hoàn toàn phương pháp này, có khoảng 9 trong 100 trường hợp sử dụng (9%) có thai trong năm đầu tiên.

Nếu áp dụng một cách chính xác tuyệt đối, dưới 1 trong 100 trường hợp có thai trong năm đầu.

Các lợi ích của phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp?

Ngoài tác dụng ngừa thai, một số lợi ích khác của các phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp gồm:

  • Giúp chu kỳ kinh đều hơn và lượng kinh ít hơn.
  • Có thể giúp giảm đau bụng kinh.
  • Giảm nguy cơ ung thư tử cung, ung thư buồng trứng và ung thư đại trực tràng.
  • Có thể giúp giảm mụn trứng cá và tình trạng rậm lông.
  • Có thể sử dụng điều trị một số bệnh lý gây ra tình trạng chảy máu nặng và đau bụng kinh như u xơ tử cung và lạc nội mạc tử cung.
  • Nếu sử dụng thường xuyên, có thể làm giảm tần suất chứng đau nửa đầu liên quan tới chu kỳ kinh (tuy nhiên không nên sử dụng trong chứng đau nửa đầu với có triệu chứng báo trước).
  • Ngoài ra, còn được sử dụng để điều trị chảy máu nặng và đau bụng kinh.

Một số nguy cơ khi dùng phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp?

Hầu hết các phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp an toàn với đa số phụ nữ. Tuy nhiên, có liên quan đến tăng nhẹ nguy cơ huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT), nhồi máu cơ tim đột quỵ. Nguy cơ này cao hơn trong một số đối tượng như phụ nữ trên 35 tuổi hút thuốc lá hơn 15 điếu trong một ngày, hoặc những phụ nữ có nhiều yếu tố nguy cơ cao của bệnh tim mạch như tăng cholesterol máu, tăng huyết áp, đái đường; tiền sử đột quỵ, nhồi máu cơ tim, huyết khối tĩnh mạch sâu; hoặc tiền sử đau nửa đầu kèm các triệu chứng báo trước.

Không nên sử dụng các phương pháp ngừa thai nội tiết trong 3 tuần đầu sau sinh vì tăng nguy cơ huyết khối tĩnh mạch sâu ở những tuần đầu sau sinh. Nếu bệnh nhân đã có các yếu tố nguy cơ huyết khối tĩnh mạch sâu, nên trì hoãn áp dụng các phương pháp ngừa thai này sau 4-6 tuần sau sinh.

Nguy cơ huyết khối tĩnh mạch sâu có thể tăng nhẹ ở một số phụ nữ sử dụng thuốc ngừa thai chứa progestin (drospirenone) và những phụ nữ dùng miếng dán ngừa thai. Tuy nhiên, nguy cơ này cao hơn trong thai kỳ và một vài tuần đầu sau sinh khi so với sử dụng drospirenone hoặc miếng dán ngừa thai.

Có thể dùng phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp khi đang cho con bú không?

Trong trường hợp đang cho con bú, estrogen có thể ảnh hưởng đến sự tiết sữa. Các khuyến cáo đề nghị bắt đầu sử dụng phương pháp ngừa thai này ở tuần thứ năm sau sinh, khi quá trình nuôi con bằng sữa mẹ đã ổn định.

Sử dụng viên uống ngừa thai nội tiết phối hợp?

Ở Hoa Kỳ, viên uống ngừa thai được sử dụng theo đơn của bác sĩ.

Các loại viên uống ngừa thai nội tiết phối hợp và cách sử dụng?

  • Viên uống 21 ngày – Dùng mỗi ngày một viên vào một thời điểm cố định. Sử dụng 21 ngày, nghỉ 7 ngày trước khi bắt đầu vỉ mới. Hành kinh sẽ diễn ra trong tuần không dùng thuốc.
  • Viên uống 28 ngày – Dùng mỗi ngày một viên vào một thời điểm cố định, sử dụng trong 28 ngày. Tùy vào loại thuốc, sẽ có 21 hoặc 24 viên đầu chứa estrogen và progestin, các viên còn lại có thể chỉ chứa duy nhất estrogen; hoặc bổ sung một số chất như sắt, nhưng không chứa nội tiết tố; hoặc những viên không chứa nội tiết tố và chất bổ sung. Hành kinh sẽ diễn ra trong những ngày dùng viên không chứa nội tiết.
  • Viên uống 90 ngày – Dùng mỗi ngày một viên vào một thời điểm cố định, sử dụng trong 84 ngày. Tùy vào loại thuốc, 7 viên cuối cùng không chứa nội tiết tố hoặc chỉ chứa estrogen. Với 2 loại này, hành kinh sẽ xuất hiện trong 7 ngày cuối của mỗi 3 tháng.
  • Viên uống 365 ngày – Dùng mỗi ngày một viên vào một thời điểm cố định trong năm. Trong thời gian dùng thuốc, kinh nguyệt sẽ ít thậm chí là không hành kinh.

Tác dụng phụ khi sử dụng viên uống ngừa thai nội tiết phối hợp?

Một số tác dụng phụ có thể xảy ra gồm:

  • Đau đầu
  • Buồn nôn
  • Đau ngực
  • Ra máu giữa chu kỳ

Chảy máu giữa chu kỳ thường là một tác dụng phụ tạm thời do cơ thể điều chỉnh với sự thay đổi nồng độ các nội tiết tố. Có thể kéo dài một vài tháng đầu khi sử dụng viên ngừa thai liên tục.

Vòng ngừa thai âm đạo?

Vòng ngừa thai âm đạo là một vòng nhựa dẻo được đặt sâu trong âm đạo. Vòng sẽ phóng thích estrogen và progestin, các nội tiết tố này sẽ được hấp thu vào cơ thể qua thành âm đạo.

Sử dụng vòng âm đạo như thế nào?

Gấp và đưa vào âm đạo và giữ trong 21 ngày. Sau đó tháo vòng ra và chờ 7 ngày trước khi đặt tiếp vòng mới. Kinh nguyệt sẽ xuất hiện trong tuần không sử dụng vòng. Để sử dụng vòng như một phương pháp ngừa thai liên tục, cần tiếp tục đặt vòng mới ngay sau 21 ngày mà không cần nghĩ một tuần như trên.

Tác dụng phụ khi sử dụng vòng ngừa thai âm đạo?

Tác dụng phụ có thể xảy ra bao gồm:

  • Đau đầu
  • Buồn nôn
  • Đau ngực
  • Khí hư âm đạo
  • Kích ứng âm đạo
  • Chảy máu giữa chu kỳ

Miếng dán ngừa thai?

Miếng dán ngừa thai là một miếng dán nhỏ (khoảng 4,5cm2), sử dụng dán ngoài da để ngừa thai. Miếng dán sẽ phóng thích estrogen và progestin, các nội tiết tố này được hấp thụ qua da vào cơ thể.

Cách sử dụng miếng dán ngừa thai?

Miếng dán có thể dán lên mông, ngực (trừ vú), lưng hoặc cánh tay, hoặc bụng. Dán mỗi tuần 1 miếng, vào một thời điểm nhất định và liên tiếp trong 3 tuần. Không dán vào tuần thứ 4, tuần này sẽ xảy ra hành kinh. Sau tuần thứ 4, lặp lại tương tự bằng các miếng dán mới. Để sử dụng miếng dán như một phương pháp ngừa thai liên tục, cần dùng các miếng dán mới liên tục hàng tuần và không có thời gian nghĩ.

Các tác dụng phụ khi sử dụng miếng dán ngừa thai?

Hầu hết các tác dụng phụ thường nhẹ và biến mất sau vài tháng. Các tác dụng phụ có thể xảy ra bao gồm:

  • Kích ứng da
  • Đau ngực
  • Đau đầu
  • Chảy máu giữa chu kỳ
Xem thêm bài "Thuốc tiêm tránh thai" của Bác sĩ Ths.Trần Mạnh Linh

Giải thích thuật ngữ

Các triệu chứng báo trước (tiền triệu): Cảm giác hoặc nhạy cảm như nhạy cảm với ánh sáng, mùi đặc biệt, chóng mặt, ám điểm, xuất hiện trước khi xuất hiện những cơn đau nửa đầu hoặc động kinh.

Chảy máu ngoài chu kỳ: Chảy máu ngoài thời gian hành kinh.

Bệnh tim mạch: Các bệnh lý của tim và mạch máu.

Cổ tử cung: Là phần thấp và liên tục với tử cung, đổ ra âm đạo.

Huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT): Là tình trạng hình thành cục máu đông ở tĩnh mạch chân hoặc các vị trí khác trong cơ thể.

Lạc nội mạc tử cung: Là tình trạng niêm mạc tử cung xuất hiện ngoài tử cung, thường gặp ở buồng trứng, vòi tử cung và các cơ quan khác trong hố chậu.

Estrogen: Là nội tiết tố nữ được sản xuất bởi buồng trứng.

U xơ: là tình trạng tăng sinh lành tính cơ tử cung.                                     

Nội tiết tố: là những chất được sản xuất trong cơ thể bởi các tế bào hoặc cơ quan, có vai trò điều khiển chức năng các của tế bào hoặc các cơ quan. Như estrogen, điều khiển chức năng cơ quan sinh dục nữ.

Buồng trứng: Gồm 2 buồng trứng nằm hai bên tử cung, gồm 2 chức năng: bài xuất trứng qua quá trình rụng trứng và bài tiết nội tiết tố.

Sự rụng trứng: Quá trình bài xuất một trứng từ một buồng trứng.

Progestin: Một dạng tổng hợp của progesterone, tương tự như nội tiết tố được cơ thể sản xuất tự nhiên.

Tử cung: Một cơ quan cấu trúc cơ nằm trong hố chậu người nữ, có chức năng chứa và bảo vệ sự phát triển của thai trong thai kỳ.

Tài liệu tham khảo

https://www.acog.org/Patients/FAQs/Combined-Hormonal-Birth-Control-Pill-Patch-and-Ring

Bài viết Phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp: Viên uống, miếng dán và vòng âm đạo được xuất bản tại Y Học Cộng đồng.

]]>
Siêu âm trong thai kỳ https://yhoccongdong.com/thongtin/sieuamtrongthaiky/ Tue, 05 Sep 2017 04:07:19 +0000 https://yhoccongdong.com/?p=13860 siêu âm trong thai kỳ

Siêu âm trong thai kỳ được sử dụng để theo dõi thai kỳ, cũng như chẩn đoán và theo dõi các tình trạng bệnh lý không liên quan đến thai nghén.

Bài viết Siêu âm trong thai kỳ được xuất bản tại Y Học Cộng đồng.

]]>
siêu âm trong thai kỳ

Siêu âm là gì?

Siêu âm là năng lượng dưới dạng sóng âm. Trong mỗi lần siêu âm, các đầu dò phát ra các sóng âm truyền qua cơ thể. Sóng âm đến các mô, dịch và xương, sau đó quay ngược trở lại như sóng dội. Đầu dò thu nhận các sóng dội này và chuyển chúng thành hình ảnh mà chúng ta có thể thấy được trên màn hình.

siêu âm trong thai kỳ

Sử dụng siêu âm để chăm sóc sức khỏe phụ nữ như thế nào?

Siêu âm được sử dụng để theo dõi thai kỳ, cũng như chẩn đoán và theo dõi các tình trạng bệnh lý không liên quan đến thai nghén.

Sử dụng siêu âm trong thai kỳ như thế nào?

Sử dụng siêu âm để quan sát phôi thai bên trong tử cung. Qua siêu âm, bác sĩ sản phụ khoa (ob-gyn) hay nhân viên y tế có thể đánh giá sức khỏe và sự phát triển của thai nhi, theo dõi thai kỳ và phát hiện nhiều dị tật bẩm sinh. Siêu âm cũng được dùng để hướng dẫn sinh thiết gai nhau và chọc ối. Có ba loại kiểm tra siêu âm trước khi sinh:

  1. Siêu âm sàng lọc.
  2. Siêu âm thường.
  3. Siêu âm nâng cao.

Siêu âm sàng lọc là gì?

Siêu âm sàng lọc để đánh giá sự phát triển  thể chất của thai nhi, chủ yếu phát hiện các dị tật bẩm sinh và tính tuổi thai. Siêu âm sàng lọc cũng có thể cung cấp các thông tin sau:

  • Vị trí, cử động, nhịp thở và nhịp tim của thai nhi
  • Ước lượng kích thước và cân nặng thai
  • Lượng dịch ối trong tử cung
  • Vị trí nhau thai
  • Số lượng bào thai

Ở vị trí thích hợp, có thể biết được giới tính thai nhi.

Siêu âm thường là gì?

Siêu âm thường được dùng để trả lời một câu hỏi cụ thể nào đó. Ví dụ như, siêu âm thường được dùng để kiểm tra vị trí của thai nhi trong tử cung khi chuyển dạ. Khi sản phụ có chảy máu âm đạo, siêu âm thường sẽ kiểm tra tim thai còn đập không? Hay bánh nhau có thấp không?

Siêu âm nâng cao là gì?

Siêu âm nâng cao được thực hiện khi có nghi ngờ một vấn đề nào đó dựa trên các yếu tố nguy cơ hay các xét nghiệm khác. Ví dụ như khi có các dấu hiệu cho thấy thai nhi không phát triển tốt, tốc độ phát triển của thai có thể được theo dõi suốt thai kỳ bằng siêu âm nâng cao. Việc sử dụng kỹ thuật nâng cao tùy thuộc vào vấn đề mà bác sĩ nghi ngờ, có thể là siêu âm Doppler và siêu âm 3-D.

Cần siêu âm bao nhiêu lần trong suốt thai kỳ?

Nên siêu âm sàng lọc ít nhất một lần trong thời kỳ mang thai, thường vào tuần thai thứ 18–22. Nhiều thai phụ có đi siêu âm vào tam cá nguyệt thứ nhất. Siêu âm trong tam cá nguyệt thứ nhất không phải là siêu âm sàng lọc vì nó quá sớm để nhìn thấy chi tiết các cơ quan và các chi của thai nhi. Siêu âm sớm được dùng để theo dõi:

  • Ước lượng tuổi thai
  • Giúp sàng lọc một số rối loạn di truyền thường gặp
  • Đếm số lượng thai
  • Kiểm tra nhịp tim thai
  • Kiểm tra thai ngoài tử cung

Siêu âm được dùng như thế nào trong các trường hợp không liên quan đến thai kỳ?

Siêu âm được sử dụng để tạo ra các hình ảnh của các cơ quan trong khung chậu, từ đó có thể tìm và chẩn đoán các bất thường. Siêu âm có thể:

  • Khảo sát một khối u trong khung chậu (như u nang buồng trứng hay u xơ tử cung)
  • Tìm nguyên nhân của một cơn đau vùng chậu
  • Tìm nguyên nhân chảy máu tử cung bất thường và các vấn đề kinh nguyệt khác
  • Xác định vị trí vòng tránh thai (IUD)
  • Chẩn đoán nguyên nhân vô sinh
  • Theo dõi sau điều trị vô sinh

Ngoài ra, siêu âm còn dùng để kiểm tra các dấu hiệu trên X-quang tuyến vú không rõ ràng, từ đó hướng dẫn thủ thuật sinh thiết vú, và đánh giá các khối u vú.

Siêu âm được thực hiện như thế nào?

Khi siêu âm phụ khoa, đầu dò sẽ di chuyển trên ổ bụng (siêu âm phụ khoa qua ngả bụng) hoặc được đặt vào trong âm đạo (siêu âm ngả âm đạo). Sử dụng loại siêu âm nào phụ thuộc vào lý do siêu âm và loại hình ảnh mà bác sĩ sản phụ khoa hoặc nhân viên y tế cần.

Quá trình siêu âm phụ khoa qua ngả bụng diễn ra như thế nào?

Bệnh nhân nằm trên giường, bộc lộ vùng bụng từ phần thấp của xương sườn đến hông. Bác sĩ sẽ bôi một lớp gel lên bụng bệnh nhân. Lớp gel này làm gia tăng sự tiếp xúc của đầu dò với bề mặt da. Sau đó, bác sĩ sẽ dùng một đầu dò cầm tay di chuyển dọc theo ổ bụng để cho ra hình ảnh. Bệnh nhân có thể phải uống vài cốc nước trong 2 giờ trước khi siêu âm. Việc này giúp làm đầy bàng quang, tạo ra một “cửa sổ”, giúp hình ảnh các cấu trúc bên dưới và xung quanh bàng quang (tử cung và phần phụ) trở nên rõ ràng hơn.

Quá trình siêu âm ngả âm đạo như thế nào?

Bệnh nhân sẽ được yêu cầu thay áo choàng của bệnh viện hoặc bộc lộ toàn bộ phần dưới thắt lưng và đi tiểu sạch để làm rỗng bàng quang trước khi siêu âm. Bệnh nhân nằm ngửa, đặt hai chân lên giá đỡ, giống như khám phụ khoa. Đầu dò trong loại siêu âm này có hình dạng như một chiếc đũa lớn, sẽ được bọc bằng một lớp cao su, (thường dùng bao cao su) và được bôi trơn trước khi đưa vào âm đạo.

Tác dụng phụ của siêu âm?

Hiện nay, chưa có bằng chứng cho siêu âm ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Chưa tìm thấy sự liên hệ giữa siêu âm với các dị tật bẩm sinh, ung thư ở trẻ em hay sự phát triển bất thường sau đó trong cuộc sống. Tuy nhiên, những ảnh hưởng của siêu âm vẫn có thể được xác định trong tương lai. Do đó, siêu âm chỉ được thực hiện khi có chỉ định của các bác sĩ. Không nên siêu âm tùy tiện khi mang thai.

Thuật ngữ

Chọc ối: thủ thuật này dùng kim để rút một lượng nhỏ dịch ối và tế bào từ màng ối quanh bào thai để tìm một số bất thường nhiễm sắc thể thường gặp.

Dịch ối: là lớp dịch bên trong túi ối, bao bọc quanh thai nhi trong tử cung.

Sinh thiết: Thủ thuật lấy một mảnh mô nhỏ để kiểm tra dưới kính hiển vi trong phòng thí nghiệm.

Sinh thiết gai nhau: Thủ thuật lấy và kiểm tra một mẩu mô bánh nhau nhỏ.

Dị tật bẩm sinh: Bất thường cấu trúc và chức năng của cơ thể hình thành từ trong bào thai.

Nang: Một túi nhỏ chứa đầy dịch.

Thai ngoài tử cung: Là một thai kỳ mà trứng đã thụ tinh và phát triển ở vị trí ngoài tử cung, thường gặp ở vòi tử cung.

Thai: Là giai đoạn thứ 2 của sự phát triển phôi-thai, tính từ 8 tuần sau khi thụ tinh cho đến kết thúc thai lỳ

U xơ: Là khối u hình thành từ cơ tử cung , thường lành tính,

Rối loạn di truyền: Là những bất thường sinh ra bởi sự biến đổi gen và nhiễm sắc thể.

Tuổi thai: Tuổi của thai kỳ, thường tính bằng dựa vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh cuối hoặc  bằng siêu âm trong tam cá nguyệt thứ nhất hoặc thứ hai.

Vòng tránh thai (IUD): Một dụng cụ nhỏ được đưa vào buồng tử cung để ngừa thai.

Chụp X-quang tuyến vú: Một kỹ thuật hình ảnh dùng tia X chiếu qua tuyến vú để phát hiện sớm ung thư vú. Hình ảnh được tạo ra gọi là X-quang vú.

Bác sĩ sản phụ khoa (Ob-Gym): Bác sĩ có chuyên môn, được đào tạo về sức khỏe phụ nữ.

Bánh nhau: cơ quan cung cấp chất dinh dưỡng và lấy chất thải từ bào thai.

Đầu dò: Thiết bị phát ra các sóng âm và biến sóng dội thành tín hiệu điện.

Tam cá nguyệt: Mỗi chu kỳ 3 tháng trong một thai kỳ.

Sóng siêu âm: Một loại sóng âm thanh dùng để khảo sát cấu trúc trong cơ thể hoặc điều trị một số bệnh.

Siêu âm: sử dụng sóng âm để khảo sát các cấu trúc bên dưới. Và khảo sát thai nhi trong thai kỳ.

Tử cung: Một cấu trúc cơ trong khung chậu của phụ nữ, có chức năng bao bọc và nuôi dưỡng thai trong thai kỳ.

Tài liệu tham khảo

https://www.acog.org/Patients/FAQs/Ultrasound-Exams

Bài viết Siêu âm trong thai kỳ được xuất bản tại Y Học Cộng đồng.

]]>