Nội dung chính
Tổng quan chất sắt
- Rất quan trọng cho tạo máu
- Mẹ mang thai đủ chất sắt sẽ truyền cho con dự trữ đến 4 tháng
- Sữa mẹ cũng cung cấp chất sắt nhưng khi bé lớn không đủ nên phải ăn dặm
Bé nào dễ thiếu sắt:
- Mẹ mang thai thiếu sắt đặc biệt là 3 tháng cuối
- Trẻ sanh non thiếu khoảng 2 tháng, sanh đôi
- Không ăn dặm đúng, chỉ uống sữa – Trẻ từ 9 – 24 tháng hay bị thiếu sắt
- Giun sán
Triệu chứng thiếu sắt có thể thấy:
- Da xanh, lòng bàn tay nhạt (so sánh với lòng bàn tay bố)
- Mệt mỏi, bức rức, ăn kém, lưỡi khô, đỏ, móng khô dễ gãy
- Có bé chả có dấu hiệu gì khi tình cờ thử máu mới biết
- Theo hiệp hội y khoa hoa kỳ thì bé từ 12 tháng tuổi nên tìm xem có thiếu sắt không
- Theo tổ chức y tế thế giới trẻ dưới 5 tuổi mà thấy lòng bàn tay nhạt là phải bù sắt 2 tuần ( trừ có bệnh hồng cầu do tan máu bẩm sinh Thalassemia thì không bù)
Thiếu máu thiếu sắt
Nhiều phụ huynh gởi xét nghiệm máu do tình cờ khi hỏi bệnh khác hay do tìm xem có thiếu máu không , kết quả là tỷ lệ trẻ thiếu máu thiếu sắt khá nhiều
Đúng như nhận định của các bs nhi khoa thì trẻ em VN còn thiếu sắt nhiều
Trẻ nào có nguy cơ thiếu sắt?
- Trẻ sinh non, thiếu từ 3 tuần trở lên – trẻ sinh nhẹ cân
- Trẻ bú sữa công thức hoàn toàn
- Trẻ 180 ngày mà chưa ăn dặm
- Trẻ uống sữa quá nhiều mà không bổ sung sắt
- Trẻ bệnh mạn tính
- Bé gái bị mất chất sắt khi hành kinh.
TRẺ THIẾU SẮT VẪN CÓ THỂ CÓ CÂN NẶNG BÌNH THƯỜNG
Dấu hiệu nghi ngờ thiếu sắt:
- Da nhợt nhạt, lòng bàn tay nhạt
- Mệt mỏi hoặc yếu
- Viêm lưỡi
- Dễ bệnh vặt
- Thèm ăn các thức ăn không bình thường như: đất bẩn, chỉ ăn tinh bột
- Khi tình cờ XN máu thì nên xem có thiếu máu thiếu sắt không, các bs nhi khoa hoa kỳ khuyên trẻ từ 9-12 th nên tìm xem trẻ có thiếu máu sắt không
Bù sắt:
Thường từng đợt mỗi 2 tuần, thị trường có rất nhiều loại , khi uống vài phân có thể có màu xám
Sắt có nhiều trong thịt màu đỏ, rau lá màu xanh
Trẻ nhỏ dưới 6 th thiếu sắt thì mẹ uống sắt cho bé bú
Trong gia đình có người bị tan máu bẩm sinh thì cẩn thận khi quyết định bù sắt