Nội dung chính
Biên dịch: Nguyễn Tấn Sơn, Đào Duy Sơn, Nguyễn Lê Hồng Phúc
Mời quý độc giả xem bài Chẩn đoán bệnh bạch cầu mãn tính dòng Lympho trước khi đọc bài viết này.
Việc phân đoạn là một cách để mô tả nơi ung thư được phát hiện, hoặc nơi nó đã lan rộng và ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể. Các bác sĩ sử dụng các xét nghiệm chẩn đoán để tìm ra giai đoạn ung thư, do đó giai đoạn có thể chưa được xác định cho đến khi tất cả các xét nghiệm được hoàn thành. Biết được giai đoạn của bệnh giúp bác sĩ quyết định hướng điều trị nào là tốt nhất và có thể giúp dự đoán tiên lượng bệnh của bệnh nhân. Mỗi loại ung thư có một bảng phân giai đoạn khác nhau .
Có mối quan hệ giữa giai đoạn của bệnh bạch cầu mãn tính dòng Lympho (BBCMTDL) và tiên lượng. Bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn sớm hơn có khả năng sống lâu hơn. Tuy nhiên, có một khoảng rộng các kết quả đối với những bệnh nhân có cùng một giai đoạn, có giai đoạn không thể dự đoán tiên lượng một cách chắc chắn cho từng bệnh nhân. Nếu BBCMTDL phát triển và xấu đi, giai đoạn có thể thay đổi theo thời gian.
Dưới đây là giải thích về hệ thống phân đoạn và phân loại thường được sử dụng bởi các bác sĩ để mô tả BBCMTDL.
Hệ thống phân đoạn Rai
Trong hệ thống phân loại này, BBCMTDL được chia thành 5 giai đoạn khác nhau, từ 0 đến IV (4). Hệ thống phân đoạn này phân loại bệnh bạch cầu dựa vào việc bệnh nhân có hay không có bất kỳ yếu tố nào sau đây:
- Tăng lympho máu: mức độ cao của các tế bào lympho trong máu;
- Bệnh hạch bạch huyết: bệnh nhân bị sưng hạch bạch huyết;
- Cường lách: Kích thước lách tăng;
- Thiếu máu: mức độ thấp của hồng cầu;
- Giảm tiểu cầu, có nghĩa là mức độ tiểu cầu thấp;
- Gan to: Kích thước gan tăng.
Nhóm giai đoạn Rai
- Giai đoạn 0: Bệnh nhân tăng bạch cầu với hơn 5000 tế bào Lympho trên mỗi microlit máu, nhưng không có triệu chứng lâm sàng nào.
- Giai đoạn I: Bệnh nhân tăng bạch cầu và các hạch bạch huyết tăng kích thước. Bệnh nhân không có gan to hoặc lá lách to, thiếu máu hoặc mức tiểu cầu thấp.
- Giai đoạn II: Bệnh nhân tăng bạch cầu và lá lách to và / hoặc gan to và có thể hoặc có thể không bị sưng hạch bạch huyết.
- Giai đoạn III: Bệnh nhân tăng bạch cầu và thiếu máu. Bệnh nhân có thể hoặc không bị sưng hạch bạch huyết và gan to hoặc lách to.
- Giai đoạn IV: Bệnh nhân tăng bạch cầu và mức tiểu cầu thấp. Bệnh nhân có thể hoặc không bị sưng hạch bạch huyết, gan to hoặc lách to, thiếu máu.
Biểu đồ tóm tắt các giai đoạn Rai
Giai đoạn | Tăng bạch cầu | Sưng hạch
bạch huyết |
To lách, gan | Thiếu máu | Giảm
tiểu cầu |
0 | Có | Không | Không | Không | Không |
I | Có | Có | Không | Không | Không |
II | Có | Có Hoặc Không | Có | Không | Không |
III | Có | Có Hoặc Không | Có Hoặc Không | Có | Không |
IV | Có | Có Hoặc Không | Có Hoặc Không | Có Hoặc Không | Có |
Biểu đồ được phỏng từ Hiệp hội Huyết học Hoa Kỳ, Kay et. al. 2002, vol. 1: 193, Bảng 8.
Nguy cơ trong các giai đoạn Rai
Đôi khi cụm từ “nhóm nguy cơ” được sử dụng để chỉ ra khả năng bệnh có thể xấu đi và cần được điều trị.
- Nguy cơ thấp: Giai đoạn Rai 0
- Nguy cơ trung gian: Giai đoạn Rai I và II
- Nguy cơ cao: Giai đoạn Rai III và IV
Phân loại Binet
Các bác sĩ châu Âu sử dụng một hệ thống phân giai đoạn khác, dựa trên việc liệu BBCMTDL có được tìm thấy trong các hạch bạch huyết ở cổ, dưới cánh tay hay ở vùng bẹn và bệnh nhân có mức hồng cầu hoặc tiểu cầu thấp hay không. Các giai đoạn được gọi là A, B và C.
- Giai đoạn A: Bệnh nhân không bị thiếu máu hoặc mức tiểu cầu thấp. Bệnh bạch cầu có thể được lan ra ít hơn 3 vùng của các hạch bạch huyết (giai đoạn Rai 0, I và II).
- Giai đoạn B: Bệnh nhân không bị thiếu máu hay mức tiểu cầu thấp. Bệnh bạch cầu có thể lan ra 3 hoặc nhiều vùng của các hạch bạch huyết (giai đoạn Rai I và II).
- Giai đoạn C: Bệnh nhân bị thiếu máu và / hoặc mức tiểu cầu thấp. Bệnh bạch cầu phát hiện ở nhiều hạch bạch huyết (giai đoạn Rai III và IV).
Biểu đồ này tóm tắt các giai đoạn Binet
Giai đoạn Binet | Số vùng hạch bạch huyết bị xâm lấn | Thiếu máu | Giảm tiểu cầu |
A | Ít hơn 3 | Không | Không |
B | 3 hoặc hơn 3 | Không | Không |
C | Nhiều hơn | Có / hoặc giảm tiểu cầu | Có/ hoặc thiếu máu |
Biểu đồ được phỏng theo từ Hiệp hội Huyết học Hoa Kỳ, Kay et. al.2002, vol. 1: 193, Bảng 8.
Thông tin về giai đoạn bệnh bạch cầu sẽ giúp bác sĩ đề nghị một kế hoạch điều trị cụ thể. Phần tiếp theo trong hướng dẫn này là Các phương pháp điều trị của bệnh bạch cầu mãn tính dòng Lympho.
Tài liệu tham khảo
https://www.cancer.net/cancer-types/leukemia-chronic-lymphocytic-cll